Amyloïde & Tau: Hoe eiwitten het brein verstoren

De ziekte van Alzheimer wordt gekenmerkt door twee opvallende afwijkingen in de hersenen: amyloïde plaques en neurofibrillaire tangles, ook wel tau tangles genoemd.

Amyloïde plaques zijn abnormale ophopingen van een eiwit dat beta-amyloïde heet. Dit eiwit komt in gezonde hersenen in kleine hoeveelheden voor, maar bij Alzheimer vormt het plakkerige klontjes tussen de hersencellen. Deze plaques kunnen de communicatie tussen de cellen verstoren en bijdragen aan het afsterven van hersencellen.

Tau tangles zijn kluwens van draadachtige vezels binnenin de hersencellen. Ze bestaan uit het eiwit tau, dat normaal gesproken helpt om de celstructuur stabiel te houden. Bij Alzheimer verandert dit eiwit van vorm en gaat het zich ophopen, waardoor de cel zijn structuur en functie verliest.

Deze ophopingen van eiwitten worden gezien als belangrijke kenmerken van Alzheimer en vormen één van de theorieën over hoe de ziekte ontstaat. Toch is het belangrijk om te weten dat wetenschappers nog niet precies weten wat de echte oorzaak van dementie is. Amyloïde plaques en tau tangles zijn dus mogelijk een deel van het verhaal, maar waarschijnlijk spelen er meerdere factoren een rol.

Er wordt gedacht aan een samenhang van verschillende oorzaken, zoals erfelijke aanleg, leefstijl, ontstekingsreacties in de hersenen en verstoringen in het immuunsysteem. Meer onderzoek is nodig om beter te begrijpen hoe deze processen precies samenhangen en uiteindelijk leiden tot neurologische schade.

Wat we wél weten, is dat deze schade bijdraagt aan het verlies van geheugen, denkvermogen en gedrag, wat kenmerkend is voor dementie zoals Alzheimer.